Counterparty risk bij derivatenhandel
Derivaten zijn financiële instrumenten waarvan de waarde is afgeleid van de waarde van een onderliggende activa. Ze worden vaak gebruikt als hedging-instrumenten om risico’s te beheren, maar kunnen ook worden gebruikt voor speculatieve doeleinden. Derivatenhandel is echter niet zonder risico’s, en een van de belangrijkste risico’s die ermee gepaard gaat, is het tegenpartijrisico.
Wat is tegenpartijrisico?
Tegenpartijrisico, ook bekend als kredietrisico, verwijst naar het risico dat de tegenpartij in een transactie niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. In de context van derivatenhandel betekent dit dat een van de partijen niet in staat is om de overeengekomen betalingen te doen of de overeengekomen verplichtingen na te komen.
Oorzaken van tegenpartijrisico
Er zijn verschillende oorzaken van tegenpartijrisico bij derivatenhandel, waaronder:
- Financiële problemen bij de tegenpartij, zoals faillissement of liquiditeitsproblemen
- Operationele risico’s, zoals fouten in betalingsverwerking of tekortkomingen in interne systemen en controles
- Contractuele risico’s, met betrekking tot de naleving van de contractuele verplichtingen
Impact van tegenpartijrisico
Het tegenpartijrisico kan een aanzienlijke impact hebben op de derivatenhandel. Enkele van de belangrijkste gevolgen zijn:
Verlies van kapitaal
Als de tegenpartij in gebreke blijft, kan dit leiden tot verlies van kapitaal voor de andere partij. Dit kan vooral problematisch zijn als de transactie omvangrijk is en er veel geld op het spel staat.
Verminderd vertrouwen
Tegenpartijrisico kan het vertrouwen in de markt verminderen, waardoor beleggers terughoudender worden om deel te nemen aan de derivatenhandel. Dit kan leiden tot liquiditeitsproblemen en een verstoring van de marktwerking.
Risicomanagement
Om het tegenpartijrisico te beheren, moeten beleggers maatregelen nemen, zoals het uitvoeren van grondige due diligence op potentiële tegenpartijen, het gebruik van netting- en collateralisatieregelingen en het diversifiëren van tegenpartijrisico’s door transacties met meerdere tegenpartijen aan te gaan.
Beperken van tegenpartijrisico
Er zijn verschillende manieren waarop tegenpartijrisico bij derivatenhandel kan worden beperkt:
Netting
Netting is het proces waarbij toekomstige en optiecontracten tussen twee partijen worden gecombineerd tot een enkele positie. Dit vermindert het tegenpartijrisico doordat het totale bedrag dat moet worden verrekend kleiner is.
Collateralisatie
Collateralisatie houdt in dat beide partijen zekerheden (zoals geld of effecten) storten bij een onafhankelijke derde partij om het tegenpartijrisico te beperken. Als een van de partijen in gebreke blijft, kan de andere partij de zekerheden gebruiken om de verliezen te compenseren.
Centrale tegenpartij (CCP)
Een andere manier om tegenpartijrisico te beperken is door transacties te laten verwerken door een centrale tegenpartij. De CCP fungeert als tussenpersoon tussen kopers en verkopers, waardoor het risico dat de tegenpartij in gebreke blijft wordt verminderd.
Conclusie
Tegenpartijrisico is een belangrijk aspect van derivatenhandel dat niet over het hoofd mag worden gezien. Het kan aanzienlijke gevolgen hebben voor beleggers en de markt als geheel, maar er zijn maatregelen die kunnen worden genomen om het te beperken. Door een grondig begrip van tegenpartijrisico en het implementeren van risicobeheersingsmaatregelen, kunnen beleggers de risico’s van derivatenhandel effectief beheren.
